Nie ma co ukrywać, że daliśmy się wkręcić w szał mody fast fashion. Znaleźliśmy się w kołowrotku mody, gdzie kupujemy szybko, dużo, chcemy więcej i na już, a czasami ciężko nam powiedzieć STOP. Jednak kryzys klimatyczny wymusza podjęcie pewnych kroków w przemyśle modowym na rzecz środowiska.

Głównymi problemami są: zużycie ogromnej ilości wody w produkcji, np. w procesie barwienia materiałów, znaczna nadprodukcja ubrań, ogromne ilości odpadów produkcyjnych, a także towary niesprzedane, które zwracane są do producentów. Dodatkowo, produkcja opakowań nie jest obojętna dla środowiska, a transport prowadzi do nadmiernej emisji CO2.

Moda na okrągło

W definicji „mody zrównoważonej” chodzi o produkcję odzieży w sposób zrównoważony pod względem środowiskowym, społeczno-gospodarczym. Chodzi tu także o świadomą konsumpcję, która obejmuje wzorce zachowań i konkretne postawy.

W duchu slow fashion ważne jest utrzymanie zamkniętego obiegu łańcucha gospodarki, czyli o modę cyrkularną. Jej podstawą jest recykling czy upcycling – przerabianie ubrań w taki sposób, żeby towar zyskał większą wartość.

Jak widać sprawa nie jest prosta, należy edukować nie tylko konsumentów, ale i producentów, a także ustawodawców, którzy poprzez rozporządzenia mogą regulować nadmierny konsumpcjonizm. 

Ekologia w modzie – historia kołem się toczy…

Co ciekawe już w XIII wieku król Filip II zakazał mieszczanom noszenie futer z gronostajów, popielic, a także biżuterii ze złota i drogich kamieni. We Włoszech w XVI wieku ograniczano konsumpcję luksusowych przedmiotów poprzez wprowadzenia kar dla konsumentów i rzemieślników. Z kolei w Rzeczpospolitej w 1613 roku z uwagi na kryzys ekonomiczny zakazano mieszczanom i plebejuszom noszenia jedwabnych materiałów i kosztownych futer.

Etyczna moda

Moda stoi przed poważnymi wyzwaniami środowiskowymi i społecznymi. Konsumpcja jest napędzana wzrostem ludności i rozwojem gospodarczym. Czasami warto zmienić swoje nawyki i nadać ubraniom drugie życie. Kupując nowe ubrania najlepiej wybierajmy marki, które produkują w zrównoważony sposób albo te, które mają pozytywny wpływ na środowisko.

Polscy eko projektanci

Polscy eko projektanci to np. Elementy, Aleksandra K., Nago czy nowa streetwear’owa marka Moszczyński Design. Każdy produkt znajdujący się w ofercie Moszczyński Design, tworzony jest własnoręcznie przez projektanta, od konstrukcji po uszycie 100% handmade.

Do produkcji wykorzystywane są tylko certyfikowane dzianiny z naturalnych komponentów, bawełna organiczna, konopia, bambus. Z odpadów produkcyjnych, powstają legowiska dla zwierząt, jak również autorskie tkaniny wykonane metodą patchwork, z której uszyte zostają unikatowe projekty. Idea marki to modnie, wygodnie i eko. 

Zmiany widać nie tylko w małych firmach, ale obserwujemy je również w sieciówkach i w największych domach mody. Przykładem jest chociażby Patagonia – marka, która od początku powstania wprowadza działania proekologiczne. Stella McCartney, której misją firmy jest promowanie zrównoważonego rozwoju, szacunek dla natury, zwierząt, ludzi.

Ekologiczne Gucci?

Gospodarkę cyrkularną wspiera także Gucci, gdzie odpady materiałowe podlegają upcyclingowi, a marka korzysta wyłącznie z materiałów posiadających certyfikat FSC. Co więcej Gucci jest również członkiem stowarzyszenia FSC Italy. Firma ta wypracowała strategię Corporate Social Responsibility, która przyczyniła się do wielu proekologicznych zmian w polityce firmy. Wprowadzili także zakaz wykorzystywania toksycznych substancji chemicznych w całym łańcuchu dostaw.

Gucci jako pierwszy wśród luksusowych marek, zmienił swoje opakowania na ekologiczne. Wprowadził opakowania w 100% zdatne do recyklingu, pozbawione plastiku i wykorzystujące farby na bazie wody. Ponadto zespół stworzył pudełka tzw. „przestrzenne puzzle”, by jeszcze bardziej zredukować marnotrawstwo materiału. Nowe opakowania pozwoliły na lepsze wykorzystanie przestrzeni w transporcie, a to z kolei przyczyniło się do obniżenia śladu węglowego, ponieważ w jednym transporcie mieści się więcej produktów.

Polska marka naturalnych kosmetyków

Moda eko jest widoczna również w branży beauty. Polska marka naturalnych kosmetyków Sensum Mare działa świadomie, nie produkuje zbędnych śmieci, kosmetyki zapakowane są w słoiczki, wykorzystuje biodegradowalne wypełniacze, kartoniki nie są foliowane, linia oczyszczająca zapakowana jest w eko opakowania z trzciny cukrowej z certyfikatem I’M GREEN.

Slow Fashion – małe kroki, duża zmiana

Moim zdaniem w modzie zrównoważonej nie chodzi o to, żeby całkiem zaprzestać kupowaniu ubrań. Chodzi o rozwiązywanie problemów, udoskonalanie i znajdowanie lepszych rozwiązań. Konsumenci mogą połączyć duże zainteresowanie modą i własnym stylem z świadomym kupowaniem ubrań.

Moda elementem komunikacji

Moda była i jest niezwykle istotna w społeczeństwie, wiąże się z emocjami, tożsamością, pewnymi rewolucjami społecznymi. Komunikujemy się za pomocą mody. Ludzie konsumują między innymi po to, żeby uniknąć alienacji, a dzięki nabywaniu dóbr chcą podkreślić swoją odrębność, niepowtarzalność i status społeczny. Moda ma charakter społeczno-kulturowy, za jej pomocą wysyłamy informacje o naszych gustach, wykształceniu, statusie społecznym, zasobności portfela czy preferencjach. Zatem ubiór jest formą wyrazu, która jest zrozumiała dla niemal całego społeczeństwa.

Czas na zmianę

Moda nieraz wpłynęła na zmiany społeczno-kulturowe. Mam nadzieję, że tym razem też tak będzie i dzięki niej staniemy się świadomymi konsumentami dbającymi o naszą planetę. Zmiany w modzie są potrzebne, a co możemy zrobić? Każdy powinien zacząć od siebie – kupować mniej, dawać drugie życie ubraniom, zwracać uwagę na materiały i przy zakupie ubrań zadać sobie proste pytanie „czy rzeczywiście jest mi to potrzebne?” 

Kto jest autorytetem mody zrównoważonej?

Niezaprzeczalnie Skandynawowie. Skandynawscy projektanci przestrzegają zasad ekologii i slow fashion. Wierzą, że promując ten styl konsumpcji zmienią świat na lepsze. Styl skandynawski to nie tylko moda – to filozofia, mentalność, sztuka, design, styl życia i normy kulturowe.

Wszystko powinno być bliskie naturze, proste, harmonijne ze sobą i funkcjonalne. Skandynawskie marki, które zrównoważoną modę traktują jako słuszne rozwiązanie to m.in. Ganni, Holzweiler, Tiger of Sweden, Stine Goya, Filippa K, Acne Studios.

Ekologiczne certyfikaty ubrań

Jeśli interesuje Cię świadomy wybór to wymienię Ci najważniejsze z ekologicznych certyfikatów, które możesz znaleźć na realnie ekologicznych ubraniach:

• B Corp – bcorporation.net/
• Better Cotton – https://bettercotton.org/ 
• Oeko-Tex Standard 100 i Oeko-Tex made in green – www.oeko-tex.com/en/
  Global Organic Textile Standard (GOTS) – www.global-standard.org/

Pamiętaj – zmiana zaczyna się od Ciebie, ale nie zapomnij również o uświadamianiu innych!

Jeśli zainteresował Cię ten temat, sprawdź również artykuł o tym jak kupować i używać ubrania w bardziej odpowiedzialny sposób BBC.