Karol jako pierwszy w historii „zielony monarcha”
Królowi Karolowi od zawsze bliska była ochrona środowiska i zrównoważony rozwój biznesu. Jeszcze jako książę znany był ze swoich proekologicznych działań i życia w zgodzie z naturą. Interesował się globalnym ociepleniem, lasami deszczowymi, organicznym rolnictwem czy medycyną alternatywną. Karol po raz pierwszy zabrał publicznie głos w sprawie ekologii w 1970 roku w wieku 22 lat. Później przez lata wypowiadał się o bioróżnorodności i ochronie środowiska na długo przed tym, zanim te tematy stały się popularne. Nazwany pierwszym w historii Wielkiej Brytanii „zielonym monarchą” może być wzorem ekologicznej postawy.
Zainteresowanie króla Karola zrównoważonym rolnictwem
Karol sprzedaje własną organiczną żywność
W 1990 roku Karol założył Duchy Organics – własną markę sprzedającą organiczną żywność, wytwarzaną w jego posiadłości w Kornwalii. Celem jej utworzenia było wsparcie małych i średnich producentów, a cały zysk jest przeznaczany na działalność charytatywną. Duchy Organics stała się wiodącą marką żywności naturalnej, która współpracuje z brytyjską siecią supermarketów Waitrose.
Opinie Karola o GMO
Karol ma krytyczne podejście do genetycznie modyfikowanej żywności (GMO). Argumentuje, że może ona doprowadzić do bankructwa drobnych farmerów i hodowców przez to, że pozwala na wzbogacenie się jedynie największym korporacjom z branży rolnej. Swoimi niepochlebnymi opiniami o GMO oburzył przedstawicieli przemysłu biotechnologicznego.
Ekologia na co dzień według króla Karola
Karol korzysta z odnawialnych źródeł energii
Król Karol dba o środowisko przyrodnicze w swoim codziennym życiu. Około 90% energii używanej w jego domach i biurach pochodzi z odnawialnych źródeł. Połowa z tego jest zasilana m.in. panelami fotowoltaicznymi, biomasą i pompami ciepła. W lipcu 2019 roku Karol przeprowadził oficjalne otwarcie największej w Szkocji i czwartej największej na świecie morskiej elektrowni wiatrowej. Król dąży do minimalizacji swojego oddziaływania na środowisko w każdym aspekcie życia, np. podczas podróżowania. Przez wiele lat Karol publikował swój roczny ślad węglowy, w którym uwzględniał również pomiary z nieoficjalnych podróży.
Sprawdź także: Morska energetyka wiatrowa już wkrótce rozwinie się w Polsce
Karol jeździ samochodami napędzanymi biopaliwem
Karol jeździ 50-letnią limuzyną Aston Martin, która na jego prośbę została zmodernizowana, by móc napędzać ją biopaliwem. Samochód ten król otrzymał na swoje 21. urodziny, a do ślubu jechali nim William i Kate Middleton. Bioetanol, którym zasilany jest silnik, został wytworzony podczas destylacji angielskiego białego wina. Według wyliczeń brytyjskich dziennikarzy, aby pokonać dystans 1 mili (1.6 km), potrzeba około 4,5 butelki wina. Mieszankę ekologicznego paliwa tworzy również serwatka, powstała przy produkcji sera. Trzy pozostałe samochody Karola napędzane są z kolei biodieslem z oleju roślinnego.
Więcej szczegółów o ekologicznym życiu króla Karola można przeczytać na jego oficjalnej stronie internetowej, poświęconej między innymi działaniom na rzecz środowiska.
Król Karol z aktywistką klimatyczną Gretą Thunberg podczas Światowego Forum Ekonomicznego w Davos w 2020 r.
Autor zdjęcia: World Economic Forum/PA
Król Karol zwolennikiem zrównoważonej mody
Karol stawia na wełnę
Król Karol zwrócił uwagę opinii publicznej na problem masowej produkcji syntetycznych ubrań, do której często wykorzystuje się ropę naftową. W związku z tym w 2010 roku Karol zainicjował globalne przedsięwzięcie Campaign for Wool , którego celem było uświadomienie konsumentów, jak naturalnym, unikalnym, odnawialnym i biodegradowalnym materiałem jest wełna. Kampania okazała się sukcesem, o czym świadczy znaczny wzrost popytu na wełnę w skali międzynarodowej oraz trzykrotna podwyżka wynagrodzeń farmerów za wyprodukowaną wełnę.
Karol nie nosi ubrań jednorazowo
Karol jest znany nie tylko z bycia jednym z najlepiej ubranych dżentelmenów w Anglii, ale również ze swojego zrównoważonego podejścia do mody. „Kupuję raz, a dobrze. Nie znoszę niczego wyrzucać” – powiedział król, który na ślub Williama i Kate Middleton w 2001 roku założył garnitur sprzed 30 lat. Z kolei na pogrzebie ojca, który odbył się w kwietniu 2021 roku, Karol wystąpił w tym samym fraku, który miał na sobie na ślubie Harrego i Meghan Markle trzy lata wcześniej. Nie dziwi zatem, że król jest uznawany za pioniera tzw. „re-wearingu”, czyli ponownego noszenia ubrań.
Opinie Karola o ekologicznej modzie
„Moda jest dla Wielkiej Brytanii niezwykle istotna. Teraz rola tej branży się zmienia. Musi być bardziej ekologiczna. W przeciwnym razie doprowadzimy do katastrofy. Musimy zrozumieć, że wszystko na naszej planecie jest ze sobą powiązane. Wszystko, co robimy, ma konsekwencje dla innych” – powiedział król w wywiadzie dla brytyjskiego „Vogue’a”.
Karol współpracował również z dwoma projektantami, którzy działają w duchu sustainable fashion nad produkcją ubrań z pokrzyw wyrwanych z jego ogrodu. Tym sposobem powstała zrównoważona kolekcja sukienek twórców Vin+Omi, którą podziwiać można było podczas London Fashion Week.
Sprawdź także: Shein rewolucjonizuje fast fashion. Co oznacza to dla nas i dla ekologii?
Król Karol inicjatorem ekologicznych akcji
Karol wspiera zrównoważony biznes
Podczas Światowego Forum Ekonomicznego w Davos (Szwajcaria, 2020 rok) król Karol wygłosił doniosłe przemówienie, w którym zapytał uczestników, czy chcą zapisać się na kartach historii jako ludzie, którzy nie uczynili nic, by przywrócić balans w przyrodzie, podczas gdy mogli to zrobić. Karol założył wtedy Sustainable Markets Initiative (SMI). Celem inicjatywy jest zachęcenie menadżerów do prowadzenia biznesu w zrównoważony sposób i inwestowania na rzecz dobra ludzi i planety. Więcej informacji o ekologicznych i etycznych przedsiębiorstwach przeczytacie tu: „CSR – co to jest biznes społecznie odpowiedzialny?”
Karol opowiada się za gospodarką cyrkularną
W 2020 roku król Karol założył Circular Bioeconomy Alliance. To przedsięwzięcie ma na celu przyspieszenie transformacji na gospodarkę bio i cyrkularną, która będzie neutralna dla klimatu i będzie rozwijać się w harmonii z naturą. Circular Bioeconomy Alliance dostarcza wiedzę oraz oferuje platformę edukacyjną dla inwestorów, firm, rządowych i pozarządowych organizacji oraz lokalnej społeczności, aby przywrócić bioróżnorodność w środowisku przyrodniczym.
Karol patronem ekologicznych organizacji
Król Karol jest również patronem wielu organizacji ekologicznych m.in. Surfers Against Sewage, która charytatywnie zajmuje się ochroną mórz, oceanów, plaż i życia morskiego. Została założona 1990 roku przez grupę surferów z Kornwalii. Z kolei o konkursie Terra Carta Design Lab, któremu również patronuje król Karol i który ma na celu promowanie zrównoważonych rozwiązań w ramach walki z kryzysem klimatycznym, pisaliśmy w naszym poprzednim artykule.
Przemowa króla Karola podczas szczytu klimatycznego COP26
Zeszłoroczny szczyt klimatyczny COP26, który miał miejsce w Glasgow w Szkocji, rozpoczął się przemówieniem Karola – wtedy jeszcze jako księcia – do światowych przywódców. Karol podkreślił w nim, jak ogromne zagrożenie stanowią zmiany klimatu dla naszej planety i jej bioróżnorodności.
„Z powodu wzrastającej liczby ludności na świecie, która powoduje stały wzrost popytu na surowce nieodnawialne, powinniśmy pilnie zredukować emisję dwutlenku węgla do atmosfery, co szczególnie dotyczy elektrowni węglowych” – powiedział Karol.
Karol sugeruje przejście na zrównoważony model gospodarki
Król zwrócił uwagę na potrzebę przywrócenia zasobów naturalnych, rozwijania ekologicznych rozwiązań i wprowadzenia gospodarki cyrkularnej. „Wspólnie walczymy z tym kryzysem, więc nasz wysiłek nie może być zbiorem indywidualnych działań prowadzonych równocześnie”. Karol podkreślił, że należy działać razem i zasugerował natychmiastową, radykalną transformację gospodarki. Według niego powinniśmy skończyć z paliwami kopalnymi i przejść na zrównoważony model, opierający się na energii odnawialnej. Jego apelem jest współpraca państw na całym świecie, aby osiągnąć środowiskowe cele. Karol dodał, że zdaje sobie sprawę, że taka przemiana gospodarki pochłonie nie biliony, a tryliony dolarów. Niemniej jednak należy „działać razem, aby ocalić tę cenną planetę i uratować zagrożoną przyszłość naszych młodych ludzi” – przemawiał król.
Król Karol III i królowa małżonka Camilla na szczycie klimatycznym w Szkocji w listopadzie 2021 r.
Autor zdjęcia: Phil Noble – Pool/Getty Images
Pasja do ekologii przekazywana z pokolenia na pokolenie
Swoje zamiłowanie do ekologii król Karol odziedziczył po ojcu – księciu Filipie – który był współzałożycielem, patronem i prezydentem Światowego Funduszu na rzecz Przyrody (WWF) w latach 1981-1996 oraz pierwszym prezydentem WWF na Wielką Brytanię w latach 1961-1982. W 2011 roku prezydentem WWF na Wielką Brytanię został król Karol.
Książę William powiedział, że chce przekazać swoim dzieciom pasję Karola do środowiska naturalnego i świata przyrody. William przyznał też, że podziwiał ojca przez całe życie za jego zainteresowanie ekologią. Książę William ustanowił własną nagrodę Earthshot Prize, która przyznawana jest co roku pięciu laureatom za ich pracę na rzecz ochrony środowiska. Każdy zwycięzca otrzymuje dotację w wysokości miliona funtów na kontynuację ekologicznych działań.
Zmarła niedawno królowa Elżbieta II powiedziała, że jest dumna, że Karol oraz William odziedziczyli po jej mężu zamiłowanie do ochrony środowiska.
Król Karol z królową Elżbietą II sadzą drzewo w ramach inauguracji oficjalnego sezonu projektu Queen’s Green Canopy (ang. Zielony Baldachim Królowej)
Autor zdjęcia: Andrew Milligan/AFP/Getty Images
Król Karol na pierwszym miejscu stawia ekologię
Priorytetami Karola w życiu zawsze były ekologia i zrównoważony rozwój. Król nawoływał m.in. do ochrony gleb oraz obszarów wodnych i leśnych. Bardzo ważnym aspektem jego działań była również próba zachowania bioróżnorodności w przyrodzie. Przez lata wykazał się ogromną wiedzą o wpływie działalności człowieka na środowisko naturalne i stanowił wzór dla dalszych pokoleń. W maju 2017 Karol został nagrodzony GCC Global Leader of Change Award za wybitne zasługi na rzecz globalnej ochrony środowiska.
Wyzwania stojące przed królem Karolem III
Karol obejmuje tron w czasie, gdy średnia globalna temperatura powietrza wzrosła o ponad 1℃ w porównaniu do okresu przedindustrialnego. Wielka Brytania, która 150 lat temu była kolebką rewolucji przemysłowej, opartej na spalaniu węgla kamiennego, dziś obiera jeden z najbardziej rygorystycznych planów zmniejszenia emisji dwutlenku węgla. Przez ponad 50 lat życia król Karol okazał konsekwencję i zaangażowanie w dążenie do poprawy środowiska przyrodniczego i stanowił wzór nie tylko dla wielu przedstawicieli ekologicznych organizacji, ale również dla ogółu społeczeństwa.
Czy Karol może dalej angażować się w ekologię jako król?
Z jednej strony przewiduje się, że walka Karola z kryzysem klimatycznym będzie symbolem jego panowania na tronie, ale z drugiej strony eksperci wypowiadają się bardzo jasno, że jako król brytyjski Karol nie może angażować się publicznie w sprawy polityczne i z polityką związane. Jeszcze gdy był księciem, niektórzy wyrażali się nieprzychylnie o jego aktywności ekologicznej, wysuwając argument, że zachowanie Karola znacznie przekracza jego ograniczone prawa w tej dziedzinie jako członka monarchii. Mimo to niektóre nagłówki gazet już mianują go „królem dla klimatu”, ale czy rzeczywiście tak będzie? Dowiemy się z czasem.
Autor zdjęcia głównego: Marianne Majerus/Highgrove Enterprises/PA
Sprawdź także: Rolnictwo w przestrzeni miejskiej – ekologia w miastach
